Thực hiện mục tiêu 90 - 90 - 90 được Liên hợp quốc đưa ra nhằm đến năm 2020 sẽ có 90% số người nhiễm HIV biết được tình trạng bệnh của mình; 90% số người đã chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc kháng vi-rút và 90% số người nhiễm HIV đã được điều trị bằng thuốc kháng vi-rút (ARV) kiểm soát được số lượng vi-rút ở mức thấp để sống khỏe mạnh và giảm nguy cơ lây truyền HIV cho người khác. Tỉnh Ninh Bình đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, tích cực nhằm phấn đấu hoàn thành các mục tiêu này vào cuối năm 2020.

          Theo số liệu rà soát đến 31/12/2019 của Trung tâm Kiểm soát bệnh:Lũy tích số người nhiễm HIV/AIDS là 2.852 người, số người nhiễm HIV/AIDS còn sống là 1.589 người và đã có 1.263 trường hợp tử vong do AIDS. Nhóm người nghiện chích ma túy vẫn chiếm tỷ lệ cao sau đó đến tình dục không an toàn và thấp trong nhóm công đồng dân cư nói chung. Tỷ lệ nam giới nhiễm HIV cao hơn nhiều so với nữ giới. Số bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS được điều trị bằng thuốc ARV tiếp tục tăng do hiệu quả của chương trình chăm sóc điều trị.Trong năm 2019 phát hiện 108 người nhiễm HIV mới. Tỷ lệ nhiễm HIV trong cộng đồng dân cư là 0,17%. HIV/AIDS đã có ở 8/8 huyện, thành phố, 143/145 xã, phường, thị trấn. Dịch HIV/AIDS đang ở giai đoàn tập trung.

          Trước thực trạng trên tỉnh Ninh Bình đã triển khai một số hoạt động cụ thể Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã tập trung truyền thông nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi trong đó đẩy mạnh truyền thông giảm kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm hoặc người có liên quan đến HIV/AIDS; Can thiệp giảm tác hại dự phòng lây nhiễm HIV trong đó có hoạt động trao đổi bơm kim tiêm sạch, điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone cho người nghiện chích ma túy, phân phát bao cao su, chất bôi trơn cho gái mại dâm, nam quan hệ tình dục đồng giới và các hành vi tình dục không an toàn; Chăm sóc điều trị bệnh nhân AIDS bằng thuốc ARV bao gồm điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, điều trị phơi nhiễm HIV; Giám sát và đánh giá HIV/AIDS trong đó tăng cường xét nghiệm phát hiện, xét nghiệm khẳng định HIV; Nâng cao năng lực hệ thống Phòng, chống HIV/AIDS.

          Để thực hiện được các hoạt động Trung tâm Kiểm soát bệnh tật đã tranh thủ các nguồn lực từ chương trình mục tiêu y tế -dân số, đề án đảm bảo tài chính cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS giai đoạn 2015-2020 tỉnh Ninh Bình và nguồn Dự án Quỹ toàn cầu Phòng, chống HIV/AIDS và các nguồn ngân sách khác của tỉnh để triển khai thực hiện các mục tiêu như sau:

- Mục tiêu 90% số người nhiễm HIV biết được tình trạng bệnh của mình: Tăng cường công tác truyền thông, cung cấp dịch vụ tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện tại các cơ sở y tế, tại cộng đồng cho các đối tượng đích (người nghiện chích ma túy, gái mại dâm, nam qua hệ tỉnh dục đồng giới và vợ/chồng/bạn tình của các đối tượng trên). Mở rộng phòng xét nghiệm HIV khẳng định tuyến huyện.

- Mục tiêu 90% số người đã chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc kháng vi-rút (ARV): Cải thiện chất lượng điều trị ARV để tối ưu hóa lợi ích về điều trị, dự phòng giảm lây truyền HIV và giảm tử vong do AIDS, tăng cường tư vấn tuấn thủ điều trị, truyền thông về lợi ích của BHYT đối với người nhiễm HIV để đảm bảo đủ thuốc điều trị khi hết các chương trình dự án. Tăng cường tìm ca nhiễm mới vận động đưa vào điều trị phấn đấu đến cuối năm 2020 có thêm ít nhất 170 người nhiễm HIV tham gia điều trị ARV.

- Mục tiệu 90% số người nhiễm HIV đã được điều trị ARV kiểm soát được số lượng vi-rút ở mức thấp để sống khỏe mạnh và giảm nguy cơ lây truyền HIV cho người khác: Năm 2020, tất cả các cơ sở điều trị HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh sẽ cung cấp dịch vụ xét nghiệm đo tải lượng HIV qua nguồn bảo hiểm y tế cho tất cả những bệnh nhân đủ tiêu chuẩn theo quy định của Bộ Y tế (bao gồm xét nghiệm thường quy và xét nghiệm cho bệnh nhân nghi ngờ thất bại điều trị). Các cơ sở điều trị HIV/AIDS sẽ ký hợp đồng mua dịch vụ xét nghiệm tải lượng HIV với các phòng xét nghiệm có thực hiện đo tải lượng HIV, thanh toán chi phí với phòng xét nghiệm và thực hiện quyết toán với cơ quan Bảo hiểm xã hội.

Với việc triển khai tích cực các hoạt động và đưa ra nhiều giải pháptrong chương trình phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Ninh Bình sẽ phấn đấu hoàn thành mục tiêu 90-90-90 vào cuối năm 2020.

 

Tác giả: Lê Lành