Những năm qua các cấp ủy Đảng, chính quyền huyện Nho Quan đã có nhiều giải pháp để củng cố và từng bước hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở, đáp ứng tốt yêu cầu chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ ban đầu cho nhân dân.

Thông qua việc triển khai học tập, quán triệt các chỉ thị, nghị quyết về công tác y tế, đặc biệt là Chỉ thị số 06- CT/T.Ư ngày 22-1-2002 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa IX) về "Củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở", các cấp ủy Đảng, chính quyền, các đoàn thể trong huyện đã nhận thức rõ hơn về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của mạng lưới y tế cơ sở và sự cần thiết phải tăng cường củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở, đảm bảo cho mọi người dân được chăm sóc sức khỏe cơ bản với chi phí thấp, góp phần thực hiện công bằng xã hội, xóa đói, giảm nghèo.

Do đó, vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền các xã, thị trấn, trong đó nòng cốt là Ban chỉ đạo chăm sóc sức khỏe ban đầu đã làm tốt công tác lãnh đạo, chỉ đạo nhằm huy động nhiều nguồn lực để xây dựng, sửa chữa, cải tạo cơ sở vật chất, đầu tư trang thiết bị, trụ sở làm việc cho trạm y tế ở địa phương theo hướng đạt chuẩn quốc gia, quan tâm thực hiện tốt công tác vệ sinh môi trường, xử lý phân, nước thải, rác thải một cách khoa học, vận động nhân dân tích cực xây dựng 3 công trình hợp vệ sinh...

Huyện ủy, UBND huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban, ngành có liên quan xây dựng kế hoạch, bố trí ngân sách và huy động các nguồn lực để tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho mạng lưới y tế cơ sở. Trong đó, ưu tiên dành ngân sách để xây dựng, nâng cấp trạm y tế ở các xã vùng sâu, vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Trong 10 năm qua, 100% xã, thị trấn trong huyện đã hoàn thành các chỉ tiêu xây dựng trạm y tế đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 2001-2010. Nhiều xã hoàn thành sớm mục tiêu như: xã Thạch Bình, Xích Thổ (năm 2003), xã Cúc Phương, Sơn Lai, Sơn Hà (năm 2005)... Cùng với hệ thống y tế cơ sở, Trung tâm Y tế huyện và 4 phòng khám đa khoa khu vực trên địa bàn huyện đã được sửa chữa, xây mới từ nguồn trái phiếu Chính phủ, đảm bảo khang trang, kiên cố, đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh cho nhân dân.

Đến nay, các trạm y tế đều được trang bị máy phát điện, máy hút đờm dãi, bộ cấp cứu sơ sinh, giường i-nốc, tủ đầu giường, máy vi tính, máy sinh hóa nước tiểu, tủ lạnh... Do đó đã cơ bản đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh ban đầu cho nhân dân. Đối với tuyến huyện, Trung tâm y tế và các phòng khám đa khoa được đầu tư mua sắm nhiều trang thiết bị hiện đại như: máy siêu âm màu 4D, máy chụp X-quang, máy sinh hóa máu, nước tiểu... góp phần giảm tải bệnh nhân phải chuyển tuyến trên, đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh của người dân.

Để công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân đạt hiệu quả cao, cùng với việc đầu tư cơ sở vật chất cho các cơ sở y tế, Nho Quan còn đặc biệt quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ y tế có trình độ chuyên môn vững vàng, đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ. Từ năm 2002, toàn huyện có 125 cán bộ, trong đó: 3 người có trình độ đại học, 78 người có trình độ cao đẳng, trung cấp, 2 sơ cấp. Đến năm 2012, toàn huyện có 162 cán bộ y tế cơ sở, với 17 bác sỹ, 114 cao đẳng, trung cấp... 17/27 trạm y tế xã có bác sỹ, 286/286 thôn, bản có nhân viên y tế với trình độ từ sơ học trở lên. Bình quân toàn huyện có 4 bác sỹ/1 vạn dân.

Những thay đổi từ việc đầu tư cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đã góp phần đem đến cho hệ thống y tế từ huyện đến cơ sở những chuyển biến tích cực. Các hoạt động truyền thông, giáo dục sức khỏe được đẩy mạnh, nhiều kỹ thuật mới được áp dụng trong chẩn đoán và điều trị. Năm 2002, toàn huyện có 27.113 lượt bệnh nhân đến khám bệnh, đến năm 2012 đã tăng lên 90.738 lượt; công suất sử dụng giường bệnh từ 95,1% năm 2002 tăng lên 195,9% năm 2012...

Đặc biệt, công tác phòng dịch trên địa bàn huyện đã đạt kết quả quan trọng, không để dịch bệnh nguy hiểm xảy ra trên diện rộng, dù là địa phương liên tiếp phải hứng chịu ảnh hưởng từ thiên tai, lũ lụt. Các chương trình quốc gia về y tế được triển khai đồng bộ, hiệu quả đã góp phần đẩy lùi và phòng, chống nhiều dịch bệnh, nhất là các bệnh truyền nhiễm trong nhân dân, giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ em...