Bệnh liên cầu lợn là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Streptococcus suis gây ra, lây từ lợn sang người. Bệnh có thể gây viêm màng não, xuất huyết, nhiễm trùng huyết, viêm phổi, viêm cơ tim, viêm khớp, thậm chí tử vong nếu không điều trị kịp thời. Liên cầu khuẩn có tên là Streptococcus suis (S.suis) là vi khuẩn gram dương, hình cầu hay hình ô van, kỵ khí. S.suis chủ yếu sống ở lợn nhà nhưng đôi khi cũng tìm thấy ở các loài lợn rừng, ngựa, chó, mèo và chim. S.suis có thể tồn tại lâu trong phân, nước, rác. S.suis dễ bị tiêu diệt bởi các chất sát khuẩn và tẩy rửa, có thể điều trị hiệu quả bằng kháng sinh.
Nguồn truyền nhiễm
- Ổ chứa: Lợn là ổ chứa chủ yếu. Ngoài ra, vi khuẩn liên cầu lợn cũng được phát hiện ở các động vật khác như trâu, bò, lợn rừng, ngựa, cừu, dê, chó, mèo, chim; Vi khuẩn liên cầu lợn thường trú ngụ ở đường hô hấp trên và ở hạch hầu họng của lợn; tuy nhiên khi mắc bệnh, có thể phát hiện liên cầu lợn ở phủ tạng , đường tiêu hóa,
đường sinh dục hay trong máu của lợn bệnh.
- Thời gian ủ bệnh: Từ khi phơi nhiễm đến khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên khoảng 2 ngày (dao động từ 3 giờ đến 14 ngày).
Đường lây truyền của bệnh liên cầu lợn
- Do tiếp xúc trực tiếp (chăn nuôi, giết mổ, vận chuyển) hoặc sử dụng các sản phẩm từ lợn như tiết canh, thịt, phủ tạng của lợn ốm, chết, lợn mang vi khuẩn chưa được nấu chín.
- Vi khuẩn liên cầu lợn xâm nhập qua các vùng tổn thương hở trên da hoặc niêm mạc, khu trú và phát triển tại chỗ, qua hạch bạch huyết vào máu và gây bệnh cho nhiều cơ quan, phủ tạng.
- Cho tới nay chưa ghi nhận lây truyền từ người sang người.
Đối tượng nguy cơ cao mắc bệnh liên cầu lợn
- Người giết mổ, chăn nuôi lợn.
- Người ăn tiết canh, thịt lợn tái/sống.
- Người có vết thương hở, tiếp xúc với lợn bệnh.
Biểu hiện của bệnh liên cầu lợn
- Sốt cao đột ngột 39–40°C, người mệt mỏi, ớn lạnh.
- Đau đầu dữ dội, buồn nôn, cứng cổ, cứng gáy (dấu hiệu của viêm màng não).
- Xuất huyết dưới da, hoại tử da (dấu hiệu của nhiễm trùng huyết).
- Ù tai, điếc là biến chứng sau viêm màng não.
Biện pháp phòng bệnh liên cầu lợn
- Không giết mổ hay tiêu thụ lợn mắc bệnh, lợn chết. Thực hiện vệ sinh ăn uống, không ăn thịt hoặc phủ tạng lợn chưa được nấu kỹ; không ăn tiết canh lợn và các loại thịt, sản phẩm tái, sống được chế biến từ lợn không đảm bảo an toàn thực phẩm. Người tiêu dùng chỉ nên mua thịt lợn đã được cơ quan thú y kiểm định.
- Sử dụng các phương tiện phòng hộ như găng tay, ủng, kính bảo vệ mắt; rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi chăm sóc, giết mổ, chế biến thịt lợn, đặc biệt phải xử lý lợn mắc bệnh hoặc lợn chết.
- Khi có vết thương hở, hoặc có vùng da bị tổn thương không nên giết mổ lợn hoặc chế biến thịt lợn tươi sống; hoặc nếu có thì cần băng kín vết thương trước khi tiếp xúc và dùng chất khử trùng sau khi làm việc./.
