Vắc xin sởi là vắc xin phòng ngừa bệnh sởi được nghiên cứu và điều chế dưới dạng vắc xin sống, giảm độc lực được chỉ định tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi trở lên với hiệu quả bảo vệ cao. Vắc xin phòng bệnh sởi là một trong những loại vắc xin tiêm cho trẻ trong “Chương trình tiêm chủng mở rộng” ở nước ta hiện nay. Hiện nay, vắc xin sởi được lưu hành tại Việt Nam bao gồm vắc xin sởi đơn và vắc xin phối hợp dành cho mọi lứa tuổi.
Vắc xin sởi là gì?
Vắc xin sởi là vắc xin phòng ngừa bệnh sởi được nghiên cứu và điều chế dưới dạng vắc xin sống, giảm độc lực được chỉ định tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi trở lên với hiệu quả bảo vệ cao. Vắc xin phòng bệnh sởi là một trong những loại vắc xin bắt buộc phải tiêm cho trẻ trong “Chương trình tiêm chủng mở rộng”.
Hiện nay, vắc xin sởi được lưu hành tại Việt Nam bao gồm vắc xin sởi đơn và vắc xin phối hợp dành cho mọi lứa tuổi. Trong đó, vắc xin phối hợp gồm vắc xin Sởi – Rubella (MR) và 3 loại vắc xin 3 trong 1 Sởi – Quai bị – Rubella là MMR II (Mỹ), MMR (Ấn Độ) và Sởi – Quai bị – Rubella (Bỉ) cùng vắc xin sởi đơn MVVac (Việt Nam).
Vì sao nên tiêm vắc xin phòng sởi
Sởi là bệnh truyền nhiễm có tốc độ lây nhiễm nhanh nhất trên thế giới, đỉnh điểm thường gặp vào mùa Đông – Xuân và có thể bùng phát thành dịch. Đây là một trong những căn bệnh đặc biệt nguy hiểm ở trẻ em dưới 5 tuổi với tỷ lệ tử vong hàng đầu. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ước tính có khoảng 128.000 trường hợp chết vì bệnh sởi vào năm 2021 – chủ yếu là trẻ em dưới 5 tuổi, mặc dù đã có vắc xin an toàn và tiết kiệm chi phí.
Sởi là bệnh truyền nhiễm có tốc độ lây nhiễm nhanh nhất trên thế giới. Người nhiễm virus sởi (Polinosa morbillarum) có thể lây nhiễm cho người lành thông qua giọt bắn, dịch tiết từ niêm mạc mũi họng khi ho, hắt hơi, khạc nhổ hoặc giao tiếp. Chính vì vậy, bệnh sởi rất dễ lây lan ở những địa điểm có mật độ dân cư đông đúc như nhà ở, trường học, ký túc xá, xí nghiệp, khu công nghiệp, bệnh viện,…
Trẻ em đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, là đối tượng rất dễ bị mắc bệnh sởi bởi sức đề kháng yếu. Sởi có thể điều trị được, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, trẻ em phải đối mặt với nhiều biến chứng đặc biệt nguy hiểm như viêm não, viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm tai, viêm phổi thậm chí là tử vong. Chính vì vậy, tiêm vắc xin phòng ngừa bệnh sởi là biện pháp an toàn và hiệu quả giúp trẻ phòng tránh được bệnh sởi cũng như hạn chế nguy cơ gặp biến chứng nguy hiểm.
Vắc xin phòng ngừa sởi được đánh giá là an toàn, ngay cả đối với những người bị suy giảm hệ miễn dịch. Hầu hết các trường hợp trẻ em sau chích ngừa không gặp bất kỳ tác dụng phụ nào, một số ít trường hợp xảy ra thường ở mức độ nhẹ, chẳng hạn như sốt, phát ban, đau tại chỗ tiêm và các tác dụng phụ thường sẽ khỏi sau một thời gian ngắn mà không cần điều trị. Bên cạnh đó, không chỉ trẻ em mà người trưởng thành, người cao tuổi, phụ nữ trước khi mang thai, phụ nữ cho con bú, nhân viên y tế, nhân viên trong phòng Lab thường xuyên tiếp xúc với mầm bệnh cũng cần tiêm vắc xin phòng ngừa bệnh sởi, đặc biệt là những người thường xuyên đi công tác, du lịch đến những quốc gia có dịch sởi.
Đối tượng nên tiêm vắc xin phòng sởi
Bệnh sởi có tỷ lệ lây nhiễm cao nên ngưỡng bảo vệ cộng đồng cũng rất cao, cần ít nhất 95% khả năng miễn dịch trong cộng đồng để ngăn chặn dịch bệnh. Việc tiêm chủng không đầy đủ có thể khiến dịch sởi bùng phát bất cứ lúc nào. Hầu hết mọi lứa tuổi nếu chưa có miễn dịch với bệnh sởi đều là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh và rất cần được tiêm vắc xin đầy đủ, đúng lịch. Tại Việt Nam, những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh sởi nên tiêm phòng sởi là:
- Trẻ nhỏ không còn miễn dịch thụ động từ mẹ truyền sang nhưng chưa được tiêm vắc xin.
- Trẻ đã tiêm vắc xin phòng sởi nhưng chưa có đáp ứng miễn dịch.
- Thanh niên, người trưởng thành chưa từng mắc bệnh sởi hoặc chưa tiêm vắc xin trước đây.
- Người lớn tuổi có bệnh nền mạn tính như tim mạch, cao huyết áp, phổi, đái tháo đường,…
Minh Đức (t/h)
