Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa khuyến nghị một loại vaccine mới là R21/Matrix-M, để phòng ngừa bệnh sốt rét ở trẻ em.

Đây là vaccine ngừa sốt rét thứ hai được WHO khuyến nghị, sau vaccine RTS,S/AS01 (được WHO khuyến nghị vào năm 2021). Cả hai loại vaccine này đều được chứng minh là an toàn và hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh sốt rét ở trẻ em.

Trong khi nguồn cung vaccine RTS,S/AS01 (RTS,S) còn hạn chế, việc bổ sung vaccine R21/Matrix-M (R21) vào danh sách các loại vaccine sốt rét sẽ mang lại nguồn cung cấp vaccine đủ để mang lại lợi ích cho tất cả trẻ em sống ở các khu vực mà bệnh sốt rét là nguy cơ sức khỏe cộng đồng.

TS. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng Giám đốc WHO cho biết, nhu cầu về vaccine RTS,S vượt xa nguồn cung, vì vậy vaccine thứ hai này là một công cụ bổ sung quan trọng để bảo vệ nhiều trẻ em hơn và đưa chúng ta đến gần hơn với tầm nhìn về một tương lai không có bệnh sốt rét.

Theo TS. Matshidiso Moeti, Giám đốc khu vực Châu Phi của WHO, vaccine thứ hai này có tiềm năng giúp thu hẹp khoảng cách cung và cầu hiện đang rất lớn. Được cung cấp trên quy mô lớn và triển khai rộng rãi, hai loại vaccine này có thể giúp tăng cường các nỗ lực phòng chống và kiểm soát bệnh sốt rét, đồng thời cứu sống hàng trăm nghìn trẻ em khỏi căn bệnh chết người này.

Khuyến cáo vaccine sốt rét của WHO được đưa ra, dựa trên bằng chứng từ thử nghiệm lâm sàng vaccine R21 và các nghiên cứu khác cho thấy:

- Hiệu quả cao khi được tiêm ngay trước mùa lây truyền: Ở những khu vực có sự lây truyền sốt rét theo mùa cao, vaccine R21 đã được chứng minh là làm giảm 75% số ca sốt rét có triệu chứng trong thời gian đó. Vaccine cho thấy hiệu quả tốt (66%) trong 12 tháng, sau 3 liều đầu tiên. Liều thứ tư một năm sau liều thứ ba vẫn duy trì hiệu quả.

Tác động cao: Ước tính mô hình toán học cho thấy tác động sức khỏe cộng đồng của vaccine R21 dự kiến sẽ cao ở nhiều nơi lan truyền bệnh sốt rét, bao gồm cả những nơi có tỷ lệ lây truyền thấp.

- Hiệu quả chi phí: Với mức giá từ 2 – 4 USD mỗi liều, hiệu quả chi phí của vaccine R21 sẽ tương đương với các biện pháp can thiệp sốt rét được khuyến nghị khác và các vaccine dành cho trẻ em khác.

- Tính an toàn: Vaccine R21 đã được chứng minh là an toàn trong các thử nghiệm lâm sàng. Cũng như các loại vaccine mới khác, việc giám sát độ an toàn sẽ vẫn được tiếp tục.

Diệu Thúy (Nguồn Báo Sức khỏe và đời sống)