Thuốc Methadone được dùng để điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng đường uống, giúp làm giảm nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS do tiêm chích ma túy. Thời gian qua, nhờ những nỗ lực của đội ngũ y, bác sĩ hàng trăm người nghiện đã được điều trị thường xuyên bằng thuốc Methadone đem lại nhiều lợi ích về sức khỏe, kinh tế và trật tự an toàn xã hội.
Lũy tích đến 15/11/2020 tại tỉnh Ninh Bình có 3.046 người nhiễm HIV/AIDS. Trong đó số người nhiễm HIV/AIDS đang điều trị là 1.401. Số người nhiễm HIV/AIDS ngoài cộng đồng chưa điều trị là 374. Người nhiễm HIV/AIDS đã xuất hiện tại 8/8 huyện, thành phố tập trung chủ yếu ở đối tượng người nghiện chích ma túy.
Theo bác sĩ Trịnh Lệ Hằng Trưởng Phòng khám Đa khoa Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, cho biết: “Methadone về bản chất là chất dạng thuốc phiện (CDTP) tổng hợp, tác dụng dược lý tương tự như các loại thuốc gây nghiện khác, nhưng không gây nhiễm độc hệ thần kinh trung ương và tổn thương não ở liều điều trị. Methadone dùng qua đường uống, giá thành rẻ, có kiểm soát và có sự giám sát của nhân viên y tế qua đó giảm việc sử dụng ma túy bất hợp pháp; giảm dùng chung bơm kim tiêm giảm nguy cơ lây nhiễm HIV, viêm gan B do tiêm chích ma túy; hạn chế hành vi vi phạm pháp luật; hiệu quả về kinh tế; giảm chi phí cho người nghiện; tạo việc làm, thu nhập, tái hoà nhập cộng đồng, cải thiện xã hội; cải thiện tình hình sức khỏe...”
Tại tỉnh ta, thời gian qua đã nỗ lực mở rộng, nâng cao chất lượng dịch vụ điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone. Từ 1 cơ sở điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện năm 2012 đến nay, trên địa bàn đã mở rộng mạng lưới lên 6 cơ sở điều trị Methadone gồm: Phòng khám Đa khoa - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh và các Trung tâm Y tế huyện: Nho Quan, Gia Viễn, Hoa Lư, Kim Sơn và thành phố Tam Điệp và 2 điểm cấp phát thuốc. Hiện toàn tỉnh điều trị cho 814 bệnh nhân bằng Methadone.
Anh Trương Công Thắng là một trong những bệnh nhân đang điều trị tại Phòng khám Đa khoa, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật gần 10 năm nay. Hàng ngày anh đến uống thuốc dưới sự giám sát trực tiếp của cơ sở điều trị, kể cả ngày lễ, tết, thứ bảy, chủ nhật. Hiện sức khỏe anh bình thường không còn thèm thuốc và có thể tham gia làm kinh tế tăng thu nhập cho gia đình.
Anh Thắng cho biết: “Anh đã nghiện nhiều năm nay mỗi ngày tiêu đến hàng triệu đồng, khi vào điều trị Methadone mỗi tháng chỉ đóng gần 5 trăm nghìn, đỡ rất nhiều về kinh tế và tôi cũng cảm thấy sức khỏe ổn định hơn, không thèm thuốc”
Để việc điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone đạt hiệu quả cao, các cơ sở điều trị Methadone đã phối hợp với các đơn vị chức năng tuyên truyền sâu rộng về lợi ích của việc điều trị thay thế; vai trò, trách nhiệm của người dân trong việc giúp người bệnh điều trị, hồi phục chức năng để nhanh chóng tái hòa nhập cộng đồng. Tổ chức tập huấn, hướng dẫn chuyên môn, kỹ thuật cho cán bộ, nhân viên y tế; quản lý điều trị Methadone theo phần mềm quốc gia...Bên cạnh đó, các cơ sở điều trị tăng cường tư vấn, giáo dục bệnh nhân, người nhà bệnh nhân trước, trong quá trình điều trị. Nhờ đó, hầu hết bệnh nhân sau khi được tư vấn, giáo dục, vận động tham gia điều trị bằng Methadone đều tuân thủ tốt phác đồ điều trị; đã chuyển sang giai đoạn điều trị theo liều duy trì, có sự cải thiện về sức khỏe, tâm lý ổn định, giao tiếp tự tin, tái hòa nhập cộng đồng. Nhiều người đã từ bỏ được ma túy, đi học nghề, tìm được việc làm và có thu nhập ổn định để giúp đỡ gia đình phát triển kinh tế. Theo thống kê của các cơ sở điều trị, đa số bệnh nhân tham gia tuân thủ điều trị, sức khỏe thể chất, tinh thần của bệnh nhân được nâng cao rõ rệt.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực mang lại, quá trình triển khai thực hiện, chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone trên địa bàn tỉnh vẫn còn gặp một số khó khăn, vướng mắc. Trong đó, nhận thức của một số người nghiện các chất dạng thuốc phiện còn hạn chế; tỉ lệ bỏ điều trị còn cao; tình trạng kỳ thị, phân biệt đối xử với người nghiện ma túy diễn ra ở một số địa phương; công tác tuyên truyền, vận động người nghiện ma túy tham gia chương trình chưa được triển khai sâu rộng dẫn đến kết quả còn hạn chế.
Trước thực trạng nói trên, yêu cầu đặt ra là cần đẩy mạnh công tác truyền thông về lợi ích của chương trình điều trị Methadone trên địa bàn tỉnh. Cùng với đó, mở rộng thêm điểm cấp phát thuốc tại các trạm y tế nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong việc tiếp cận dịch vụ điều trị Methadone. Định kỳ đánh giá các chỉ số chất lượng điều trị nhằm cải thiện và nâng cao hơn nữa chất lượng dịch vụ tại cơ sở đáp ứng nhu cầu của người bệnh.
Thu Trang
