Trước thực trạng thời tiết đã chuyển mùa thu- đông, kèm theo biến động khí hậu và sự gia tăng giao lưu, du lịch, tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều tác nhân gây bệnh truyền nhiễm bùng phát, vừa qua, Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) đã ban hành công văn chỉ đạo các Sở Y tế và cơ sở y tế trên toàn quốc triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch để giảm thấp nhất số người mắc và tử vong.

Những bệnh cần đặc biệt lưu ý

Các bệnh hô hấp và tiêu hóa thường gia tăng trong mùa lạnh, gồm: cúm mùa, COVID-19, viêm phổi, ho gà, virus hợp bào hô hấp (RSV), cùng với tiêu chảy do Rotavirus, E. coli. Ngoài ra, một số bệnh “lưu hành” như sốt xuất huyết, tay-chân-miệng vẫn có thể bùng phát cục bộ nếu không kiểm soát tốt nguồn sinh sản của muỗi và điều kiện vệ sinh.

Các nhiệm vụ trọng tâm của ngành Y tế

Theo chỉ đạo của Bộ Y tế, đề nghị các đơn vị bệnh viện, trường học, trung tâm y tế tuyến xã, trạm y tế triển khai một loạt biện pháp cấp bách:

  1. Giám sát chặt chẽ, phát hiện sớm: Tăng cường giám sát tại cửa khẩu, cơ sở y tế, trường học, khu công nghiệp và khu dân cư đông người; lấy mẫu xét nghiệm xác định tác nhân để xử lý kịp thời và khoanh vùng ổ dịch ngay từ ca đầu tiên.
  2. Chuẩn bị năng lực khám, điều trị: Các bệnh viện, trung tâm y tế cần cập nhật phương án phân luồng khám bệnh, tăng công suất thu dung khi cần, đảm bảo khả năng cấp cứu và phân tuyến điều trị cho nhóm nguy cơ (người già, trẻ nhỏ, phụ nữ có thai, người bệnh nền). Kiểm soát nhiễm khuẩn nội viện phải được thực hiện nghiêm ngặt.
  3. Đẩy mạnh tiêm chủng: Rà soát, tổ chức tiêm bù, tiêm vét cho trẻ em chưa đủ mũi tiêm; kêu gọi người dân chủ động tiêm vắc xin phòng cúm, COVID-19 (theo khuyến cáo), và tiêm phòng dại đầy đủ cho vật nuôi (chó, mèo).
  4. Truyền thông và phối hợp liên ngành: Phối hợp chặt chẽ với báo chí, hệ thống truyền thông cơ sở và mạng xã hội để cập nhật thông tin dịch, hướng dẫn phòng bệnh và khuyến cáo đưa trẻ đi tiêm chủng đúng lịch. Đồng thời liên kết với ngành nông nghiệp giám sát các ổ dịch ở gia cầm và bệnh truyền từ động vật sang người.
  5. Bảo đảm nguồn lực: Rà soát kinh phí, thuốc, sinh phẩm, thiết bị; tổ chức tập huấn nâng cao năng lực giám sát, xét nghiệm và điều trị cho nhân viên y tế, đặc biệt tuyến y tế cơ sở.

Khuyến cáo cụ thể cho người dân- những việc nên làm ngay

  • Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn; che miệng, mũi khi ho, hắt hơi.
  • Đeo khẩu trang nơi công cộng, trên phương tiện công cộng, trong cơ sở y tế và trường học.
  • Giữ ấm cơ thể, ăn chín, uống sôi; ưu tiên sử dụng nguồn nước sạch.
  • Giữ vệ sinh nhà cửa, trường học: thoáng khí; xử lý rác thải đúng cách; đảm bảo nhà vệ sinh hợp vệ sinh.
  • Diệt muỗi, bọ gậy: đậy kín dụng cụ chứa nước, úp dụng cụ không dùng, thả cá bảy màu ở dụng cụ chứa nước lớn, ngủ màn kể cả ban ngày.
  • Không giết mổ, không sử dụng gia cầm/động vật ốm chết không rõ nguyên nhân; tránh ăn tiết canh, thịt chưa nấu chín.
  • Khi bị phơi nhiễm với nghi ngờ dại: đến cơ sở y tế tiêm vắc xin phòng dại và huyết thanh kháng dại theo chỉ định ngay.
  • Khi có triệu chứng nghi ngờ (sốt, ho, khó thở, tiêu chảy, phát ban…): đến cơ sở y tế khám, không tự ý dùng thuốc.

Vai trò của trường học, doanh nghiệp và cộng đồng

  • Trường học: tăng cường thông gió lớp học, hướng dẫn học sinh thực hành vệ sinh tay, giữ khoảng cách khi cần và phối hợp với y tế học đường để theo dõi sức khỏe học sinh.
  • Doanh nghiệp, khu công nghiệp: theo dõi sức khỏe công nhân, bố trí phân luồng khám bệnh, đảm bảo điều kiện vệ sinh nơi làm việc.
  • Cộng đồng: phát hiện kịp thời các ổ dịch, tham gia các hoạt động diệt bọ gậy, chung tay bảo vệ môi trường sống.

Gia Huy