Bệnh ho gà là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính đường hô hấp do trực khuẩn Ho gà gây nên. Bệnh thường xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ nhỏ hay người không tiêm phòng hoặc tiêm phòng không đầy đủ. Bệnh thường xảy ra vào mùa Đông - Xuân, nếu không được chữa trị kịp thời sẽ dẫn tới suy hô hấp, viêm não, tử vong.

Theo báo cáo của Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Ninh Bình, ước năm 2018 có 02 trường hợp mắc ho gà đã giảm so với cùng kỳ năm 2017 là 06 ca. Mặc dù số ca mắc đã giảm nhưng việc phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh, cách ly kịp thời, không để dịch bùng phát là hết sức cần thiết. Dưới đây là dấu hiệu nhận biết và cách phòng tránh bệnh ho gà.

          Đường lây

          Bệnh lây theo đường hô hấp, lây lan mạnh nhất trong 1 - 2 tuần đầu của bệnh. Do vi khuẩn có trong những hạt nước bọt bắn ra từ mũi, miệng bệnh nhân khi ho, hắt hơi trực tiếp sang người lành. 

          Triệu chứng

          Bệnh Ho gà trong giai đoạn đầu rất khó nhận biết vìbệnh thường có các dấu hiệu giống như bệnh cảm cúm, viêm đường hô hấp thông thường. Dưới đây là các triệu chứng chính để nhận biết bệnh Ho gà:

          *Thời kỳ khởi phát thường từ 3-14 ngày với các biểu hiện:

          - Sốt nhẹ, từ từ tăng dần.

          - Các triệu chứng viêm long đường hô hấp: ho khan, hắt hơi, chảy nước mũi, đau rát họng, dần dần chuyển thành ho cơn.

          *Thời kỳ toàn phát (hay giai đoạn co thắt, giai đoạn ho cơn).

          Kéo dài 1-2 tuần. Xuất hiện những cơn ho gà điển hình, xảy ra bất chợt, vô cớ cả ngày và đêm, ho nhiều về đêm, ho cả khi trẻ đang chơi, đang ăn hoặc khi quấy khóc. Cơn ho diễn biến qua 3 giai đoạn: ho, thở rít vào và khạc đờm.

          - Ho: ho rũ rượi, thành cơn, mỗi cơn từ 15-20 tiếng ho liên tiếp, càng về sau càng yếu và giảm dần. Ho nhiều làm trẻ thở yếu dần, mặt tím tái, mắt đỏ, chảy nước mắt nước mũi,

          - Thở rít vào: Xuất hiện cuối cơn ho hoặc xen kẽ sau mỗi tiếng ho, trẻ thở rít vào nghe như tiếng gà rít.

          - Khạc đờm: Khi trẻ khạc đờm trắng, màu trong, dínhnhư lòng trắng trứng là lúc kết thúc một cơn ho. Trong đờm có trực khuẩn ho gà

          Sau mỗi cơn ho trẻ bơi phờ mệt mỏi, có thể nôn, vã mồ hôi, mạch nhanh, thở nhanh.

          *Thời kỳ lui bệnh và hồi phục:

          Kéo dài khoảng 2-4 tuần. Số cơn ho giảm dần, thời gian mỗi cơn ngắn lại, cường độ ho giảm, khạc đờm ít, sau đó hết hẳn. Tình trạng toàn thân tốt dần lên, trẻ ăn được và vui chơi bình thường. Ở một số trẻ xuất hiện những cơn ho phản xạ kéo dài, thậm chí tới 1-2 tháng.

          Đây là bệnh nguy hiểm có tỷ lệ tử vong cao, tuy nhiên nếu được điều trị kịp thời, người bệnh có thể hồi phục hoàn toàn, không để lại di chứng gì đặc biệt ở đường hô hấp sau này. Do đó khi có các dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh cần đến cơ sở y tế để được khám và điều trị càng sớm càng tốt tránh nguy cơ bị biến chứng.

          Phòng bệnh

          - Cách hiệu quả nhất để phòng bệnh ho gà là tiêm chủng vắc xin ho gà đầy đủ và đúng lịch. Trẻ sơ sinh tiêm vắc xin ho gà vào 3 thời điểm: 2, 4 và 6 tháng tuổi. Tiêm nhắc lại sau 1 năm, 2 năm

          - Bảo đảm nhà ở, nhà trẻ, lớp học sạch sẽ, thông thoáng và có đủ ánh sáng, vệ sinh phòng ở, đồ chơi… bằng dung dịch sát khuẩn

          - Thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân cho trẻ như che mũi, miệng khi hắt hơi.

          - Cách ly những trẻ bị ho gà trong thời gian ít nhất 4 tuần kể từ khi có cơn ho điển hình. Khi tiếp xúc với bệnh nhân cần đeo khẩu trang    

          - Ăn uống đủ chất dinh dưỡng hợp lý.

          - Khi có dấu hiệu mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh ho gà cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám, cách ly và điều trị kịp thời.

Tác giả: Thế Phương