Bệnh Dại là gì
Xem hình

Bệnh dại là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút dại thuộc họ Rhabdoviridae gây nên, thường xảy ra nhiều nhất ở chó. Virus bệnh dại từ nước miếng con chó nhiễm bệnh truyền qua cơ thể người bị cắn. Thời gian ủ bệnh từ 1-3 tháng, tuy nhiên cũng có một số trường hợp xuất hiện sớm hơn và muộn hơn. Khi bệnh nhân mắc bệnh dại thường có những triệu chứng của bệnh dại, như: sốt, mệt mỏi, mất ăn mất ngủ. Sau đó người bệnh cảm thấy lo sợ vô cớ, tinh thần hoảng loạn. Đến lúc bệnh nhân thấy nước là sợ vì các bắp thịt ở cổ họng thắt lại một cách đau đớn làm cho người bệnh không dám gần nước và không uống nước được. Sau đó bệnh nhân trở nên điên dại và cơ thể co giật hoặc bị tê liệt. Thời kỳ sau, bệnh nhân lúc tỉnh lúc mê rồi dần dần mê man, cơ thể tê liệt và tử vong. Chỉ một số ít bệnh nhân sống sót, hầu hết đều nhờ đã được chích ngừa trước hoặc sau khi bị chó dại cắn. Bệnh dại rất nguy hiểm vì không có triệu chứng trước khi bệnh được phát.

Phải tiêm sớm ngay sau khi bị cắn hoặc tiếp xúc với con vật bị dại, nghi dại.
 - Phải tiêm đủ liều theo chỉ định của nhân viên y tế, tiêm đúng liều lượng, đúng kỹ thuật. Trong thời gian tiêm, không được uống rượu, không dùng các chất kích thích, không sử dụng các thuốc kháng viêm thuốc làm giảm miễn dịch trong khi tiêm và 6 tháng sau khi tiêm vắc xin phòng bệnh dại.

- Mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh dại, Đến nay, bệnh dại vẫn chưa có thuốc điều trị nên khi đã lên cơn dại thì nguy cơ tử vong là điều không thể tránh khỏi. Do đó tiêm kháng huyết thanh và vắc xin dại là cách duy nhất cấp cứu có hiệu quả cho người bị súc vật nghi dại cắn.

- Vác xin Dại có an toàn không?Trước đây vắc-xin dại được sản xuất từ tinh chất não chuột chứa virus bất hoạt bằng β-propiolacton, có nhiều tai biến và không được chỉ định dự phòng rộng rãi. Hiện nay với công nghệ nuôi cấy tế bào và tái tổ hợp, các vắc-xin có độ an toàn cao hơn, có thể chỉ định rộng rãi cho những đối tượng có nguy cơ cao chứ không chỉ giới hạn để dự phòng sau phơi nhiễm.

- Vac xin Dại có tác dụng trong bao lâu?

Nếu tiêm đủ 5 mũi, 1 năm sau tiêm nhắc 1 mũi nữa thì vacxin phòng dại sẽ bảo vệ được 5 năm.

Trường hợp đã tiêm ngừa vacxin phòng dại  nhưng lại bị súc vật nghi dại cắn thì vẫn phải đi tiêm tiếp.

- Khi tiêm vacxin phòng dại, cần lưu ý những gì?

          Vacxin phòng dại có thể gây một số phản ứng nhẹ tại chỗ tiêm như ngứa, tấy đỏ… nhưng vài ngày sau sẽ hết. Những người có cơ địa dị ứng, bệnh mãn tính hay nghiện rượu có thể bị sốt nhẹ, nhức đầu, buồn nôn, chóng mặt (thường xảy ra sau mũi tiêm thứ 3 trở đi). Khi có các triệu chứng nêu trên, bệnh nhân phải báo cho bác sĩ ở phòng tiêm để có biện pháp xử lý kịp thời.

          Đối với tất cả các loại vac-xin dại hiện nay, để đạt hiệu quả cao khi tiêm phòng bạn cần phải tiêm sớm ngay khi bị súc vật cắn. Cần tiêm đủ số mũi, đúng khoảng cách giữa các mũi tiêm theo chỉ định của bác sỹ với từng loại vắc xin.

. Phòng bệnh

-  Quản lý súc vật nuôi:
- Hạn chế nuôi chó và để chó thả rông. Chó ra đường phải có rọ mõm. Tiêm phòng vắc-xin cho chó mèo nuôi.
- Khi có dịch bệnh dại xảy ra cần tiêu diệt đàn chó đang nuôi, nghiêm cấm bán chạy chó từ vùng có dịch bệnh sang vùng khác.
- Xử lý người bị súc vật nghi dại cắn
- Rửa ngay vết thương thật kỹ bằng nước xà phòng đặc 20%, rửa lại bằng nước muối sinh lý và bôi các chất sát khuẩn như dung dịch iốt đậm đặc.

 

- Tiêm phòng khi bị súc vật cắn là biện pháp hữu hiệu nhất./.

Bác sĩ. Nguyễn Quang Xuân

Tác giả: Bác sĩ. Nguyễn Quang Xuân