Ăn mặn – Yếu tố nguy cơ của tăng huyết áp và các bệnh lý Tim mạch.

Ăn là nhu cầu đầu tiên và không thể thiếu của mỗi con người để duy trì cuộc sống, nhưng trên mâm cơm hàng ngày lại tiềm ẩn biết bao nguy cơ gây bệnh nếu không biết cách chế biến đúng hoặc không ăn uống một cách khoa học. Thừa cân – béo phì, tăng huyết áp và các bệnh lý tim mạch có thể đến với bất cứ ai với chế độ ăn không hợp lý trong những bữa cơm hàng ngày. Muối là một gia vị không thể thiếu trong việc chế biến các món ăn, nhưng nếu ăn quá nhiều sẽ rất nguy hiểm. Bởi vì với một chế độ ăn mặn (thừa muối) chúng ta có nguy cơ bị Tăng huyết áp và các biến chứng nặng nề của Tăng huyết áp là đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy tim, suy thận…

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, mỗi người trưởng thành mỗi ngày nên sử dụng ít hơn 6g muối (một thìa cà phê). Nếu ăn nhiều hơn thì được gọi là ăn mặn. Người Việt Nam, một số vùng, miền có thói quen ăn mặn, ăn cơm phải có nước mắm, dưa, cà… Hay những người dân miền biển cũng có thói quen ăn mặn, uống nước mắm. Có gia đình lại ăn mặn để tiết kiệm thức ăn.

Trong một khảo sát gần đây đã cho biết, người Việt Nam chúng ta đang có khuynh hướng ăn khá nhiều muối. Lượng muối trung bình mỗi người tiêu thụ từ 18 – 22g mỗi ngày, trong khi lượng khuyến cáo không quá 6g. Như vậy, lượng muối ăn hàng ngày đã gấp 3 – 4 lần so với khuyến cáo. Đây cũng là một trong các yếu tố nguy cơ gây tăng tỷ lệ người bị tăng huyết áp và các bệnh lý tim mạch ở nước ta. Thói quen ăn mặn ảnh hưởng không tốt đối với sức khỏe, với chế độ ăn nhiều muối, nước sẽ được giữ lại trong lòng mạch làm tăng thể tích máu lưu thông, làm tăng áp lực máu trong lòng mạch dẫn tới tăng huyết áp. Việc sử dụng quá nhiều muối dẫn đến một số bất lợi khác đối với sức khỏe như: Giữ nước trong các bệnh suy tim; thận nhiễm mỡ; gây phù chu kỳ, phù trước kỳ kinh; phù vô căn; tăng co thắt, kích thích cơn suyễn; liên quan đến ung thư dạ dầy; tăng thải Ca⁺⁺ qua thận làm tăng nguy cơ loãng xương…Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy chế độ ăn nhiều muối (Natrichlorua) thì tần suất mắc bệnh tăng huyết áp tăng cao rõ rệt. Người dân ở vùng biển có tỷ lệ mắc bệnh tăng huyết áp cao hơn nhiều so với những người ở đồng bằng và miền núi. Nhiều bệnh nhân tăng huyết áp ở mức độ nhẹ, chỉ cần ăn giảm muối là có thể điều trị được bệnh. Chế độ ăn giảm muối là một biện pháp quan trọng để điều trị cũng như phòng bệnh tăng huyết áp. Để giảm hơn 50% lượng muối ăn hàng ngày là một thói quen rất khó đối với những người đang có thói quen ăn mặn.

Các chuyên gia của Viện Dinh dưỡng Quốc gia đã gợi ý áp dụng chế độ ăn giảm muối như sau:

+ Một chế độ ăn tăng cường thêm nhiều loại gia vị khác nhau để tạo cảm giác bớt nhạt nhẽo như cho thêm vị chua, cay, ngọt…

+ Riêng mùa hè, cơ thể bài tiết nhiều mồ hôi hơn mùa đông, vì vậy mỗi người cũng cần ăn tăng thêm một chút muối để bổ sung lượng muối bị mất qua mồ hôi.

+ Giảm lượng muối tiêu thụ < 6g/ngày bằng cách: Hạn chế sử dụng những thức ăn chế biến sẵn như mỳ ăn liền, giò chả, lạp xưởng, đồ hộp…Chú ý với những loại thức ăn nhanh, những món ăn công nghiệp luôn có lượng muối khá cao.

+ Muối thường được đề cập đến trong chế độ ăn hàng ngày là muối ăn Sodium chloride (Nacl). Tuy nhiên, có nhiều loại muối ăn khác có cùng gốc sodium (natri) tồn tại trong các loại thức ăn, thức uống công nghiệp như: Monosodium Glutamate (mì chính), Sodium Citrate, Sodium bicarbonate… cũng có tác hại tương tự Nacl khi dùng nhiều.

+ Giảm những thức ăn mặn như mắm, tương, dưa, cà…trong bữa cơm hàng ngày của gia đình. Giảm một số thói quen của người Á đông như chấm muối, chấm nước mắm…khi không thật sự cần, bớt dùng bột ngọt.

+ Giảm các yếu tố bất lợi trong thực phẩm như rượu, bia, Cafein, chất béo bão hòa…

+ Tăng cường các yếu tố bảo vệ: Thực phẩm giàu K, Mg, Ca, các chất chống Oxy hóa, chất xơ…và những thực phẩm có tính chất an thần, lợi tiểu nhẹ như: Rau cải, cà chua, bầu bí, mía, cam, khoai lang, khoai tây, khoai môn, đậu xanh, đậu đen. Chế độ ăn nên đảm bảo 500g – 600 g rau quả và 30g - 40g đậu đỗ mỗi ngày./.