Trước sự lây lan nhanh chóng của dịch đậu mùa khỉ được Tổ chức y tế thế giới WHO công bố là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng quốc tế. Chiều ngày 24/7/2022, PGD.TS Nguyễn Hương Liên, Thứ trưởng Bộ Y tế đã chủ trì cuộc họp trực tuyến đánh giá tình hình dịch bệnh đậu mùa khỉ và đề xuất các biện pháp phòng, chống dịch. Theo đó Thứ trưởng có chỉ đạo một số nội dung cụ thể như sau:

Cục Y tế dự phòng là đầu mối xây dựng kế hoạch đáp ứng với bệnh đậu mùa khỉ tại Việt Nam theo các kịch bản của WHO; hướng dẫn các tỉnh, thành phố chủ động xây dựng kế hoạch đáp ứng với bệnh đậu mùa khỉ tại địa phương.

Tiếp tục hoàn thiện hướng dẫn và tập huấn chuyên môn về giám sát phòng, chống dịch bệnh đậu mùa khỉ; làm đầu mối phối hợp với các Viện, các đơn vị liên quan tham mưu ban hành các hướng dẫn sử dụng sinh phẩm xét nghiệm và quy trình xét nghiệm phát hiện bệnh đậu mùa khỉ.

Cục quản quản lý khám chữa bệnh tiếp tục hoàn thiện hướng dẫn chuyên môn và tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế các tuyến các biện pháp phòng, chống, chăm sóc điều trị người bệnh đậu mùa khỉ và phòng, chống lây nhiễm trong cơ sở y tế.

Vụ Truyền thông và Thi đua khen thưởng tiếp tục hoàn thiện các tài liệu truyền thông nguy cơ về phòng, chống dịch bệnh đậu mùa khỉ.

Cục Quản lý dược theo dõi việc cấp phép, sử dụng, sản xuất thuốc kháng vi rút, vắc xin phòng bệnh để có thể chủ động tiếp cận nguồn gốc thuốc, vắc xin hướng dẫn và tạo điều kiện thực hiện các thủ tục tiếp nhận nhanh nhất có thế thuốc kháng vi rút, vắc xin phòng bệnh đậu mùa khỉ từ các tổ chức quốc tế .

Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế theo dõi việc cấp phép sử dụng trang thiết bị y tế là sinh phẩm, hóa chất chẩn đoán đậu mùa khỉ để có thể chủ động tiếp cận nguồn sinh phẩm chẩn đoán; hướng dẫn và tạo điều kiện thực hiện các thủ tục tiếp nhận nhanh nhất có thể sinh phẩm chẩn đoán bệnh đậu mùa khỉ từ các tổ chức quốc tế.

Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo đầu mối phối hợp với Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế, Cục Y tế dự phòng nghiên cứu cơ chế cho phép các cơ sở y tế sử dụng các sinh phẩm, hóa chất chẩn đoán trong quá trình nghiên cứu để sử dụng trong các trường hợp khẩn cấp nhằm xác định sớm các trường hợp bệnh nghị ngờ khi chưa có các sinh phẩm chẩn đoán thương mại cấp số lưu hành tại Việt Nam.

Vụ Hợp tác quốc tế tiếp tục đề nghị WHO, CDC Hoa Kỳ và các tổ chức quốc tế hỗ trợ sinh phẩm, hóa chất  chẩn đoán, thuốc kháng vi rút, vắc xin phòng bệnh đậu mùa khỉ và hỗ trợ kỹ thuật trong phòng chống bệnh đậu mùa khỉ.

Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương làm đầu mối phối hợp với các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur xây dựng quy trình xét nghiệm chẩn đoán bệnh đậu mùa khỉ để sử dụng chung trên toàn quốc.

Các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur, các Bệnh viện tuyến cuối tiếp tục củng cố năng lực xét nghiệm, chẩn đoán, xác định và thu dung điều trị bệnh; tiếp tục phối hợp với WHO rà soát, cập nhật thông tin về tác nhân gây bệnh, chuẩn bị các trang thiết bị xét nghiệm, sinh phẩm phục vụ chẩn đoán, điều trị.

Cục Phòng chống HIV/AIDS phổ biến, tuyên truyền, hướng dẫn các biện pháp dự phòng, điều trị dịch bệnh đậu mùa khỉ đến các nhóm đối tượng nguy cơ cao: nhiễm HIV, mắc bệnh AIDS, đồng tính nam, lưỡng tính, nghiện ma túy.

Bên cạnh đó, phối hợp chặt chẽ với ngành Y tế, ngành Nông nghiệp và các bộ ngành liên quan trong việc giám sát dịch bệnh ở các động vật hoang dã; kịp thời chia sẻ thông tin và triển khai các biện pháp phòng, chống dịch.

Các tỉnh, thành phố đẩy mạnh giám sát dịch bệnh tại các cửa khẩu, giám sát tại các cơ sở khám chữa bệnh ( trong đó có cơ sở khám bệnh phụ khoa, da liễu, HIV/AIDS) và giám sát dựa vào sự kiện tại cộng đồng để phát hiện sớm, truy vết, điều tra, quản lý ca bệnh và xử lý không để bệnh lây lan ra cộng đồng, đặc biệt lưu ý các trường hợp có triệu chứng, tiếp xúc với người nghi ngờ, mắc bệnh; Tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế các tuyến về giám sát, chăm sóc, điều trị, phòng, chống lây nhiễm bệnh đậu mùa khỉ; Chủ động xây dựng kế hoạch, kịch bản đáp ứng theo các tình huống để sẵn sàng đáp ứng trong trường hợp dịch bệnh xảy ra tại địa phương, không để bị động, sãn sàng thuốc, trang thiết bị, nhân lực, kinh phí để triển khai các biện pháp thu dung, điều trị, phòng chống dịch; Tổ chức thu dung, phân luồng, điều trị người bệnh tại các cơ sở khám chữa bệnh đảm bảo an toàn kịp thời, an toàn hiệu quả, đảm bảo phòng chống lây nhiễm tại cơ sở y tế, không để xảy ra lây nhiễm chéo, lây nhiễm đối với nhân viên y tế; Thực hiện tuyên truyền bằng nhiều hình thức tới người dân, cộng đồng về tình hình dịch bệnh và các biện pháp dự phòng dịch bệnh đậu mùa khỉ theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Lưu ý truyền thông cho đối tượng nguy cơ cao, đồng thời khuyến cáo người dân chủ động khai báo với các cơ quan y tế khi có triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh; Cung cấp thông tin liên lạc của các cơ sở y tế dự phòng, cơ sở khám chữa bệnh, đơn vị tiếp nhận thông tin về bệnh đậu mùa khỉ để người dân dễ dàng tiếp cận khi cần khai báo, tư vấn. Thực hiện nghiêm việc thông tin, báo cáo tình hình dịch giữa các tuyến cơ sở y tế, ban ngành thuộc địa bàn, đặc biệt khi ghi nhận ca bệnh nghi ngờ mắc bệnh.

Lê Lành