Tăng huyết áp là một bệnh mạn tính, diễn biến âm thầm và gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng. Việc kiểm tra thường xuyên huyết áp giúp phát hiện bệnh sớm, cũng như theo dõi tình trạng huyết áp của người bệnh.
Xem hình
Nguồn Internet

Việc tự đo huyết áp tại nhà là một việc làm hết sức cần thiết, nhất là đối với người có bệnh về huyết áp có thể tự theo dõi và nhận thấy được những thay đổi tích cực khi tuân thủ điều trị và điều chỉnh lối sống hợp lý. Từ đó giúp cho việc điều trị bệnh dễ dàng hơn, cũng như làm giảm nguy cơ gây ra những biến chứng nguy hiểm đối với người bệnh. Dưới đây là một số thông tin về phương pháp tự đo huyết áp tại nhà.

Chuẩn bị máy đo huyết áp:

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại máy đo huyết áp như: máy có bao hơi ngón tay, máy bao hơi cổ tay tự dộng, máy bao hơi quấn ở cánh tay. Trong đó, máy có bao hơi cổ thay tự động có thể dùng được rất tốt, sai số ít và rất tiện lợi, dễ đo, mùa rét không phải cởi áo. Nhưng cần lưu ý 6 tháng phải kiểm tra máy 1 lần.

Người được đo cần đáp ứng một số điều kiện sau đây khi tiến hành đo huyết áp:

- Không có bệnh cấp tính lúc đo vì sẽ làm sai kết quả;

- Không hút thuốc lá, uống cà phê trước khi đo 30 phút. Nghỉ ngơi tối thiểu 5 phút trước khi đo. Người vừa hoạt động mạnh, xúc cảm mạnh nghỉ 15 phút. Nếu đo để chẩn đoán bệnh tăng huyết áp thì không được uống thuốc chống tăng huyết áp trong thời kỳ đó. Nếu là để theo dõi đánh giá thuốc điều trị thì phải uống thuốc thật đều;

- Nghỉ ngơi tối thiểu 5 phút trước khi đo, người vừa hoạt động mạnh, cảm xúc mạnh phải nghỉ 15 phút;                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           

- Nhiệt độ phòng ổn định;

- Mặc trang phục rộng rãi, thoáng mát;

- Ngồi ở vị trí thư giãn, hít thở sâu 5 tới 6 lần trước khi bắt đầu đo;

- Khi đo người bệnh không được nói chuyện, không cử động tay được đo;

- Tư thế đo: Có thể nằm thẳng, duỗi thẳng chân hoặc nằm ngửa có tựa lưng;

- Tầm ngang bao hơi quấn tay: phải ngang với vị trí của tim, nếu cao hơn hoặc thấp hơn sẽ làm thay đổi giá trị đo. Với máy có bao hơi quấn quanh cánh tay thì còn đỡ sai số, nhưng với máy có bao cổ tay thì có thể sai số nhiều: tốt hơn cả là khi bấm máy bắt đầu đo, ta để tay có bao cổ tay áp sát vào ngực trái đúng chỗ tim đập.

Cách thức đo huyết áp

Phải đo ít nhất 2 lần: huyết áp con người luôn luôn dao động, nhất là người tăng huyết áp và máy đo cũng có thể có sai số. Vì thế phải đo 2 lần cách nhau khoảng 5 – 10

phút rồi lấy trung bình cộng mới chính xác.

Đo tay nào? Có nhiều người nói phải đo tay trái vì nó gần tim hơn. Nhưng thực tế huyết áp của động mạch cả hai tay là hoàn toàn giống nhau. Do đó khi đo lần đầu phải do cả 2 tay, nếu thấy khác thì lấy huyết áp bên cao hơn. Sau này lâu dài chỉ cần đo một tay.

Để chẩn đoán bệnh tăng huyết áp lần đầu tiên: nên do 2 lần/ngày: 1 lần sáng, 1 lần chiều, ít nhất 3 ngày liên tiếp.

Để theo dõi lâu dài bệnh tăng huyết áp: đo thưa dần lúc đầu 1 đến 3 lần/ tuần, lâu dài 1 – 2 lần/ tháng vào một giờ nhất định trong ngày.

Thời điểm đo: đo 2 lần/ ngày vào những giờ thuận tiện và nên đo tập trung vào những giờ nhất định, điều này đặc biệt quan trọng. Ví dụ: 11 giờ - 12 giờ trưa (có thể cả 18 giờ chiều) là những lúc huyết áp lên cao nhất trong 24 giờ. Ngoài ra còn có thể đo thêm vào sáng sớm lúc mới ngủ dậy, là lúc hay có cơn tăng huyết áp hoặc đo huyết áp vào buổi chiều tối để xem tác dụng của thuốc kéo dài đến đâu trong ngày. Đặc biệt là tự đo vào những lúc cảm thấy khó chịu, đau đầu, mệt mỏi, để phát hiện xem có cơn tăng huyết áp hay không.     

Một người nghi ngờ bị tăng huyết áp bằng phương pháp đo tại nhà khi:

Huyết áp tâm thu ≥ 135mmHg và/ hoặc huyết áp tâm trương ≥ 85mmHg (135 mmHg/ 85 mmHg).

Đo so sánh tối thiểu 2 lần đo khác nhau./.

BS. Hà Nhi – TT TTGDSK

Tác giả: Bs. Hà Nhi