Steroid được dùng trong y học cho nhiều mục đích trị liệu và được sản xuất dưới nhiều dạng. Kem bôi da có chứa steroid là dạng bào chế phổ biến nhất, tuy nhiên, đây cũng là loại sản phẩm được sử dụng tùy tiện nhất.
Steroid vốn là những hormon có nhiệm vụ “bao la” trong cơ thể. Corticosteroid là những dạng của steroid vốn có đặc tính kháng viêm hữu hiệu. Corticosteroid được sử dụng để điều trị những rối loạn về da như chàm, vảy nến, da nổi mẩn... Chúng có thể được bào chế dưới dạng viên dùng để uống, dạng thuốc chích và dạng kem bôi da. Kem bôi da có chứa steroid thường dễ sử dụng, có tác động nhanh.
Dạng kem có chứa steroid được thoa trực tiếp vào vùng da cần trị liệu. Chúng có nhiều ưu điểm hơn loại thuốc viên dùng để uống. Thuốc dạng uống phải “ngao du” trong cơ thể trước khi tới da, do đó thường tác động rất chậm so với dạng kem bôi. Kem bôi steroid sẽ giúp làm giảm quá trình viêm và hỗ trợ các rối loạn da, giúp da bớt ngứa, bớt đau... Dù steroid không chữa được căn nguyên của bệnh chàm nhưng chúng có tác dụng làm giảm một phần các triệu chứng của bệnh chàm. Do có tác động giảm ngứa nên kem bôi có steroid sẽ giúp bệnh nhân ngừng “gẩy đàn”, dẫn đến rách, trầy xước da và làm cho bệnh tình càng khó chịu hơn.
Kem bôi steroid được phân thành bảy nhóm, tùy theo hiệu lực của chúng. Nhóm một bao gồm các loại steroid với hiệu lực tối đa, và nhóm bảy là những loại steroid có hiệu lực thấp nhất.
Thông thường, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân dùng kem bôi steroid có nồng độ thấp nhất để xem cơ thể của bệnh nhân phản ứng với thuốc ra sao. Sau đó, hàm lượng steroid sẽ được tăng dần nếu loại kem có hàm lượng steroid ở mức thấp không có tác dụng. Bệnh nhân lần đầu mắc bệnh chàm thường được kê hydrocortisone 1%. Khi sử dụng kem bôi có chứa steroid không nên dùng quá một tuần, nếu kem bôi steroid không giúp cải thiện tình trạng bệnh hoặc làm bệnh tình trở nên “bát nháo” hơn thì phải cần áp dụng một chế độ trị liệu khác.
Bôi quá nhiều kem bôi steroid và sử dụng chúng trong một thời gian dài sẽ gây nhiều tác hại. Những loại kem bôi có chứa hàm lượng cao steroid thường được bác sĩ kê cho bệnh nhân dùng trong một thời gian ngắn (một tuần hoặc hai tuần). Sử dụng kem bôi steroid tùy tiện sẽ dẫn đến những hậu quả như làm da bị mỏng, da bị biến đổi màu, rạn da... Khi sử dụng kem bôi steroid mà bạn cảm thấy những dấu hiệu trên, cần phải đi khám bác sĩ da liễu ngay. Những báo cáo y học gần đây còn khuyến cáo rằng, nếu sử dụng bừa bãi kem bôi steroid, người sử dụng có thể có nguy cơ bị ung thư.
Steroid cần được sử dụng đúng chỗ và đúng lúc. Không nên sử dụng theo kiểu rỉ tai hay “mượn” thuốc từ người thân.
Theo phunuonline.com.vn
