Tìm hiểu về vắc xin dại
Vắc xin dại là vắc xin có chứa virus bất hoạt có khả năng kích thích hệ miễn dịch tạo ra các kháng thể đặc hiệu giúp chống lại virus dại. Có thể sử dụng vắc xin dại cả trước và sau khi phơi nhiễm với virus. Hiện nay trên thế giới đang lưu hành rất nhiều loại vắc xin phòng dại với nguồn gốc, xuất xứ khác nhau như: Vắc xin Verorab, vắc xin Indirab, vắc xin Rabipur, vắc xin Speeda, vắc xin PCECV, vắc xin Abhayrab, vắc xin HDCV.
Tìm hiểu về huyết thanh kháng dại
Huyết thanh kháng dại là loại dung dịch có màu vàng nhạt hoặc không màu, được sử dụng để tạo nhanh miễn dịch thụ động cho người tiếp xúc với virus dại. Kháng thể có trong huyết thanh kháng dại có tác dụng làm chậm sự lan tỏa và trung hòa virus, từ đó ức chế nguy cơ gây bệnh một cách tối đa. Huyết thanh kháng dại thường được kết hợp cùng với vắc xin dại để tạo ra hiệu quả điều trị dự phòng bệnh dại.
Khi bác sĩ chỉ định dùng huyết thanh kháng dại, người bệnh chỉ tiêm 1 lần sau khi bị cắn và tiêm càng sớm càng tốt. Không tiêm huyết thanh muộn hơn 7 ngày sau ngày tiêm liều vắc xin dại đầu tiên. Các loại huyết thanh kháng dại hiện nay bao gồm: Huyết thanh SAR, huyết thanh Favirab, huyết thanh RIG.
Vắc xin dại và huyết thanh kháng dại sẽ được chỉ định cho các trường hợp có vết thương do động vật gây ra như vết cào rách da, vết cắn, chảy máu tại các bộ phận gần hệ thần kinh trung ương, bộ phận có nhiều dây thần kinh, bộ phận sinh dục,... Hoặc bị nước bọt của động vật nghi dại dính vào vùng da bị tổn thương, niêm mạc hay bị cắn nghiêm trọng, vết thương sâu và chảy nhiều máu.
Sự khác biệt giữa huyết thanh và vắc xin dại
Vắc xin là chế phẩm có nguồn gốc từ vi sinh vật và có tính kháng nguyên đã được làm mất khả năng gây bệnh hoặc không có nguồn gốc từ vi sinh vật nhưng có cấu trúc kháng nguyên giống với virus, vi khuẩn gây bệnh. Khác với vắc xin, huyết thanh kháng dại được sử dụng để tạo ra miễn dịch thụ động. Các kháng thể sẽ được đưa vào cơ thể để cơ thể có khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh ngay lập tức.
Vắc xin dại: Dự phòng trước hoặc sau khi phơi nhiễm virus, không tiêm ở bắp người giảm tiểu cầu hay người rối loạn chảy máu. Trước phơi nhiễm: Hoãn tiêm nếu người bệnh bị mẫn cảm với các thành phần có trong vắc xin, bị sốt nhiễm trùng nặng hoặc có bệnh cấp tính; Sau phơi nhiễm: Không chống chỉ định, dự phòng trước phơi nhiễm 3 mũi.
Huyết thanh kháng dại: Tiêm sau khi bị động vật cắn càng sớm càng tốt. Không tiêm với trường hợp bệnh nhân có tiền sử dị ứng với huyết thanh, suy giảm hệ miễn dịch. Không tiêm muộn hơn 7 ngày sau liều vắc xin dại đầu tiên và tiêm một mũi duy nhất./.
Minh Đức (t/h)
