Hiện nay, tình trạng lưu hành dược phẩm và mỹ phẩm giả, kém chất lượng đang gia tăng, đặc biệt trên các nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội. Những sản phẩm này không chỉ gây thiệt hại kinh tế mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe người tiêu dùng.

Trong thời gian gần đây, các cơ quan chức năng của ngành y tế và lực lượng công an đã phát hiện nhiều vụ sản xuất, vận chuyển, buôn bán và sử dụng thuốc, mỹ phẩm giả, hết hạn hoặc không đạt tiêu chuẩn chất lượng. Các loại dược phẩm, mỹ phẩm giả có thể không chứa hoạt chất hoặc chứa tạp chất độc hại hoặc thành phần không tinh khiết, gây ra các phản ứng phụ nguy hiểm, làm phát sinh bệnh tật, kháng thuốc, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.

Đối với người mắc các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường – nhóm bệnh nhân phải sử dụng thuốc lâu dài – việc dùng thuốc kém chất lượng có thể khiến bệnh không được kiểm soát, gây biến chứng ảnh hưởng tính mạng. Thuốc kháng sinh kém chất lượng còn làm tăng nguy cơ vi khuẩn kháng thuốc, khiến quá trình điều trị trở nên khó khăn và tốn kém hơn.

Thời gian qua, Cục Quản lý Dược – Bộ Y tế đã ban hành công văn khẩn yêu cầu các Sở Y tế trong cả nước thu hồi nhiều loại thuốc không đạt tiêu chuẩn, thuốc nghi giả đang lưu hành trên thị trường như: Mysoprostol, Pyfaclor Kid, Hurmat 25mg, Ý dĩ, Hà thủ ô… do không đảm bảo chất lượng.

Hàng năm, Sở Y tế tỉnh Ninh Bình đều tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra hoạt động kinh doanh thuốc và mỹ phẩm tại các cơ sở trên địa bàn. Trung tâm Kiểm nghiệm Dược phẩm, Mỹ phẩm tỉnh đã tiến hành lấy và nhận gửi mẫu để kiểm tra chất lượng ở các cơ sở sản xuất, kinh doanh, phân phối thuốc, mỹ phẩm trên địa bàn tỉnh, từ thành thị đến nông thôn, bao gồm cả hệ thống y tế công lập và tư nhân. Năm 2025, Trung tâm đã kiểm tra hơn 2.290 mẫu và phát hiện 02 mẫu không đạt chất lượng. Trên cơ sở đó, Sở Y tế đã ban hành văn bản đình chỉ lưu hành nhằm bảo đảm an toàn cho người dân khi sử dụng thuốc.

Thực hiện chỉ đạo của Sở Y tế, Trung tâm tiếp tục tăng cường lấy mẫu, hướng dẫn các cơ sở sản xuất, kinh doanh và phân phối thuốc, mỹ phẩm về công tác quản lý chất lượng. Trong năm 2025, Trung tâm đã giám sát hàng trăm cơ sở hành nghề dược, phát hiện, xử lý kịp thời các loại thuốc hết hạn sử dụng trên các cơ sở được giám sát, đồng thời kiến nghị với Sở Y tế xử phạt hành chính, tiêu hủy số thuốc hết hạn, kém chất lượng và tuyên truyền cho các cơ sở kinh doanh, hành nghề y dược nâng cao chất lượng kinh doanh thuốc trên địa bàn.

 Thực tế cho thấy, thói quen tự mua thuốc không cần đơn, không yêu cầu hóa đơn chứng từ của nhiều người dân đã khiến thuốc giả, thuốc kém chất lượng dễ dàng lưu thông, không chỉ ở các loại thuốc đắt tiền mà cả những loại thuốc thông dụng, giá trị thấp.

Để ngăn chặn tình trạng thuốc giả, thuốc kém chất lượng gây ảnh hưởng sức khỏe cộng đồng, bên cạnh việc áp dụng chế tài nghiêm minh đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm, các doanh nghiệp dược cũng cần chủ động xây dựng chính sách, quy trình nội bộ nhằm bảo vệ quyền sở hữu và chống hàng giả.

Điều quan trọng hơn, người dân cần nâng cao cảnh giác, kiểm tra kỹ nguồn gốc, xuất xứ của thuốc và mỹ phẩm trước khi sử dụng, tránh những hậu quả đáng tiếc đối với sức khỏe và tính mạng của bản thân và gia đình.