Chủ đề Ngày Sức khỏe Thế giới 7/4/2011 là “Chống kháng thuốc: không hành động hôm nay, không chữa khỏi mai sau”. Đây là lần thứ 42, Tổ chức Y tế Thế giới lại nêu lên một vấn đề sức khỏe của năm, nhằm thức tỉnh cộng đồng về vấn đề vi sinh vật kháng thuốc đang đe dọa toàn cầu.
Xem hình
Ảnh minh họa

Kháng kháng sinh là tình trạng các vi sinh vật như vi khuẩn, vi rút, nấm và ký sinh trùng thay đổi cách thức hoạt động, làm cho các thuốc trị bệnh do chúng gây ra trở nên vô hiệu. Trên thế giới đã xuất hiện các vi khuẩn kháng hầu hết kháng sinh, còn gọi là vi khuẩn siêu kháng thuốc. Vấn đề kháng thuốc không phải là mới, nhưng đã trở nên nguy hiểm, cấp bách, đòi hỏi phải có nỗ lực tổng hợp nhằm giúp nhân loại tránh khỏi cảnh quay trở lại thời kỳ chưa có kháng sinh (năm 1942). Tổ chức Y tế Thế giới nhận định, chúng ta đang sống trong kỷ nguyên phụ thuộc kháng sinh và yêu cầu toàn cầu có trách nhiệm bảo vệ nguồn thuốc kháng sinh quý giá cho thế hệ sau.

Đôi nét về tình trạng kháng kháng sinh ở Việt Nam

Trong những năm qua, tại Việt Nam, các bệnh lây nhiễm có xu hướng giảm dần, hiện ước tính chỉ chiếm 25% tổng số bệnh tật tại Việt Nam. Mặc dù nhóm bệnh cần sử dụng kháng sinh để điều trị đã giảm, song nhu cầu và thực trạng sử dụng kháng sinh lại không hề giảm.

Trong năm 2004, chi phí mua thuốc kháng sinh của 661 bệnh viện trên toàn quốc lên đến hơn 931 tỷ đồng, chiếm 56% tổng số tiền thuốc của các bệnh viện này. Năm 2007, chi phí cho thuốc kháng sinh tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (thành phố Hồ Chí Minh) là khoảng 50 %. Chi phí cho thuốc kháng sinh tại Bệnh viện Bạch Mai năm 2008 chiếm 48,5% (trong đó sử dụng cho bệnh nhân Khoa Sản là 97,8%, Khoa Ngoại là 95%), tại Bệnh viện Nhi Nghệ An là 87,7%, Bệnh viện đa khoa số 2 tỉnh Lào Cai là 87,1%, Bệnh viện tỉnh Yên Bái là 80,2% và Bệnh viện tỉnh Ninh Bình là 80%.

Tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh ở Việt Nam, ngoài các nguyên nhân thường gặp như ở các quốc gia khác, còn có nguyên nhân từ thói quen tự chữa trị và “bắt chước” đơn thuốc của người dân. Để chấn chỉnh lại tình trạng này, cần có sự nỗ lực của Bộ Y tế và của mỗi cá nhân hành nghề y dược như bác sỹ, y sỹ, y tá, dược sỹ, dược tá và người bán thuốc. Cần tuân thủ chặt chẽ quy chế kê đơn thuốc, đặc biệt là kê đơn các thuốc kháng sinh, để thế hệ con cháu chúng ta không phải gánh nỗi khổ vi khuẩn siêu kháng thuốc.